ابن الذبیحین؛ فرزند دو قربانی
در حدیث معتبرى که از پیامبر گرامى اسلام نقل شده می خوانیم:
انا ابن الذبیحین:
" من فرزند دو ذبیحم" و منظور از دو ذبیح یکى پدرش عبد اللَّه است که عبد المطلب جد پیامبر (ص) نذر کرده بود او را براى خدا قربانى کند سپس یکصد شتر به فرمان خدا فداء او قرار داد و داستانش مشهور است(1)، و دیگری اسماعیل بود، زیرا مسلم است که پیامبر اسلام(ص) از فرزندان اسماعیل است، نه اسحاق.
در دعائى که از على علیه السلام از پیامبر گرامى ص نقل شده مىخوانیم: یا من فدا اسماعیل مِن الذبح:" اى کسى که فدایى براى ذبح اسماعیل قرار دادى".
در احادیثى که از امام باقر و امام صادق علیهما السلام نقل شده می خوانیم:" هنگامى که سؤال کردند" ذبیح" که بود فرمودند:" اسماعیل".
در حدیثى که از امام على بن موسى الرضا علیهما السلام نقل شده نیز می خوانیم:
لو علم اللَّه عز و جل شیئا اکرمَ من الضَّان لَفدى به اسماعیلَ: اگر خداوند حیوانى بهتر از گوسفند می شناخت، آن را فدیه اسماعیل قرار می داد"(تفسیر نمونه، ج19، ص: 120)."(تفسیر نمونه، ج19، ص: 120).
زیارت ناحیه مقدسه: السلام علی اسماعیل الذی فداه الله بذبح عظیم من جنته(بحار الانوار، ج98،ص234): سلام بر اسماعیل که خداوند، قربانی عظیمی از بهشتش فدایش کرد.
(1)کَانَ عَبْدُ الْمُطَّلِبِ قَدْ رَأَى فِی الْمَنَامِ أَنَّهُ یَحْفِرَ زَمْزَمَ وَ نَعَتَ لَهُ مَوْضِعِهَا، فَقَامَ یَحْفِرَ وَ لَیْسَ لَهُ وَلَدٌ إِلَّا الْحَارِثِ، فَنَذَرَ لَئِنْ وُلِدَ لَهُ عَشْرَةَ ثُمَّ بَلَغُوا لَیَنْحَرَنَّ أَحَدُهُمْ عِنْدَ الْکَعْبَةِ، فَلَمَّا تمُّوا عَشَرَةَ أَخْبَرَهُمْ بِنَذْرِهِ فَأَطَاعُوهُ وَ کَتَبَ کُلِّ مِنْهُمْ اسْمُهُ فِی قَدَحٍ فَخَرَجَ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ، فَأَخَذَ عَبْدُ الْمُطَّلِبِ الشَّفْرَةَ لنحره فَقَامَتْ قُرَیْشٍ مِنْ أندیتها وَ قَالُوا: لَا تَفْعَلْ حَتَّى تَنْظُرُ فِیهِ، فَانْطَلَقَ إِلَى قَوْمِهِ فَقَالَ: قَرُبُوا عَشَرَةَ مِنَ الْإِبِلِ ثُمَّ اضْرِبُوا عَلَیْهَا وَ عَلَى الْقَدَّاحِ فَإِنْ خَرَجَتْ عَلَى صَاحِبِکُمْ فَزِیدُوا مِنْ الْإِبِلِ حَتَّى یَرْضَى رَبِّکُمْ، فقربوا عَشْرَةَ فَخَرَجَتْ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ، ثُمَّ زَادُوا عَشْرَةَ فَخَرَجَتْ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ، فَلَمْ یَزَالُوا حَتَّى صَارَتْ مِائَةَ فَخَرَجَتْ الْقَدَّاحِ عَلَى الْإِبِلِ فَنُحِرَتْ، ثُمَّ تَرَکَتْ لَا یَصُدُّ عَنْهَا إِنْسَانٍ وَ لَا سَبْعَ
، فلذلک قَالَ (ص) أَنَا ابْنُ الذَّبِیحَیْنِ.
