زکات فطره
آیت الله العظمی سید علی خامنه ای:
میهمانی که فقط شب عید فطر به خانه انسان بیاید، تکلیف فطره اش چه میشود؟
جواب: فطره او بر عهده صاحب خانه نیست.
اگر میهمان فطره خودش را بدهد، آیا از عهده صاحب خانه ساقط میشود؟
جواب: در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده میزبان ساقط میشود.
آیا پرداخت زکات فطره بر کسی که توان مالی ندارد، واجب است؟
جواب: اگر فقیر باشد، زکات فطره بر او واجب نیست... .
زکات فطره را باید از قوت متعارف داد، یا قوت شرعی؟
جواب: اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اینها داده شود، کفایت میکند و منحصر به قوت غالب نیست.
مقدار فطره چقدر است؟
جواب: شخص باید برای خودش و کسانی که نان خور او محسوب میشوند، برای هر نفر سه کیلو از خوراک مردم (مانند گندم، جو، خرما، کشمش، برنج، ذرت و یا مانند اینها) و یا پول یکی از آنها را به مستحق بدهد.
زمان کنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟
جواب: بعد از اثبات حلول ماه شوال میتواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عید فطر میخواند، بنابر احتیاط واجب باید پیش از نماز پرداخت کند یا کنار بگذارد و اگر نماز عید نمیخواند، تا ظهر روز عید فطر مهلت دارد.
آیا جایز است زکات فطره را در شهر دیگری بدهیم؟
جواب: اگر در محل و شهر خودش مستحق پیدا نشود، میتواند آن را به شهر دیگری ببرد.
http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=262#3747
مصرف زکات فطره:
آیا زکات فطره را میتوان به خانواده فقیر غیر متدین داد؟
جواب: در زکات فطره، عدالتِ گیرنده لازم نیست؛ ولى به کسى که آشکارا گناه کبیره انجام میدهد، بنابر احتیاط نباید زکات فطره داد.
آیا جایز است زکات فطره را به عنوان هدیه، به خویشاوندان آبرومند و مستحق داد؟
جواب: میتواند به عنوان هدیه بدهد و لازم نیست به او بگوید زکات فطره است؛ ولى باید در نیت قصد زکات کند.
آیا جایز است زکات فطره را در امور فرهنگى و مذهبى که باعث نشر معارف دین میشود صرف کرد؟
جواب: صرف زکات فطره در راه نشر معارف دین اشکال ندارد؛ ولى بهتر است آن را به فقیر بدهند.
آیا فطریه را به سادات فقیر میتوان داد؟
جواب: غیر سادات نمی توانند به سادات فطریه پرداخت نمایند.
http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=263#3757
آیت الله العظمی سیستانی:
مسأله ۲۰۰۳ ـ کسی که موقع غروب شب عید فطر، بالغ و عاقل است، و بیهوش و فقیر و برده نیست، باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع که گفته میشود تقریباً سه کیلو است از غذاهای معمول در شهرش مانند گندم یا جو یا خرما یا کشمش، یا برنج یا ذرّت به مستحق بدهد، و اگر بجای آن پول هم بدهد، کافی است، و احتیاط لازم آن است که از غذاهایی که در شهرش معمول نیست ندهد هرچند گندم یا جو، یا خرما یا کشمش باشد.
مسأله ۲۰۰۵ ـ انسان فطره کسانی را که در غروب شب عید فطر نانخور او حساب میشوند باید بدهد، کوچک باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا کافر، دادن خرج آنها بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.
مسأله ۲۰۰۷ ـ فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر وارد شده و شب را نزد او مانده و نانخور او ـ هرچند موقتاً ـ حساب میشود، بر او واجب است.
مسأله ۲۰۱۴ ـ اگر بعد از غروب شب عید فطر بچهدار شود، واجب نیست فطره او را بدهد، ولی اگر پیش از غروب بچهدار شود، یا ازدواج کند اگر نانخور او شمرده شوند باید فطره آنها را بدهد، و اگر نانخور دیگری باشند بر او واجب نیست، و اگر نانخور کسی نباشند فطره زن بر خودش واجب است، و بر بچه چیزی نیست.
https://www.sistani.org/persian/book/50/79/