ضَنین و کَتوم

وَ ما هُوَ عَلَى الغَیْبِ بِضَنِینٍ (تکویر:24)

 أی بِکَتُومٍ: پیامبر نسبت به وحی و غیب بخیل نیست و آن را کتمان نمی کند.

ضنین یعنی بخیل و کَتوم

المیزان: قوله تعالى: «وَ ما هُوَ عَلَى الْغَیْبِ بِضَنِینٍ» الضمیر للنبی ص، و المراد بالغیب الوحی النازل علیه، و الضنین صفة مشبهة من الضن بمعنى البخل یعنی أنه ص لا یبخل بشی‏ء مما یوحى إلیه فلا یکتمه و لا یحبسه و لا یغیره بتبدیل بعضه أو کله شیئا آخر بل یعلم الناس کما علمه الله و یبلغهم ما أمر بتبلیغه(ج20، ص220)

معجم مقائیس اللغة، ج‌3، ص357(ابن فارس،395):

الضاد و النون أصلٌ صحیح یدلُّ على بُخْلٍ بالشى‌ء. یقال ضَنِنْتُ بالشّى‌ءِ أضَنُّ به ضَنًّا و ضَنانةً، و رجلٌ ضَنین.

المحیط فی اللغة؛ ج‌7، ص: 434(صاحب بن عباد)

الضِّنُّ و الضِّنَّةُ و المَضِنَّةُ: کُلُّ ذلک من الإِمْسَاک و البُخْلِ. و قَوْلُه عَزَّ وَ جَلَّ:

نهج البلاغة، حکمت362(سید رضی، قرن5):

وَ قَالَ علیه السلام: مَنْ ضَنَّ بِعِرْضِهِ فَلْیَدَعِ الْمِرَاءَ‌.

امیر المومنین علیه السلام: هر کس نسبت به آبرویش بخیل [ و حساس ] است، باید بگو مگو را رها کند.