بعثت پیامبر؛ منت و لطف خداوند بر مومنین

لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ (آل عمران: 164)

خداوند بر مؤمنان منت گذارد (لطف کرد؛ نعمت بزرگى بخشید) هنگامى که در میان آنها پیامبرى از جنس خودشان برانگیخت که آیات او را بر آنها بخواند و کتاب و حکمت به آنها بیاموزد اگر چه پیش از آن در گمراهى آشکار بودند.

... هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ (2) وَ آخَرِینَ مِنْهُمْ لَمَّا یَلحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ العَزِیزُ الحَکِیمُ (3) ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الفَضْلِ العَظِیمِ (جمعه: 4)

... او کسى است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولى از خودشان برانگیخت تا آیاتش را بر آنها بخواند، و آنها را پاکیزه کند، و کتاب و حکمت بیاموزد، هر چند پیش از آن در گمراهى آشکارى بودند/ و رسول بر گروه دیگرى که هنوز به آنها ملحق نشده ‏اند، و او عزیز و حکیم است/ این فضل خدا است که به هر کس بخواهد [و شایسته بداند] مى ‏بخشد و خداوند صاحب فضل عظیم است.

پی نوشت:

1. در آیات فوق اهداف بعثت نبی اکرم(ص) بیان شده است(توحید و تزکیه و تعلیم) و منظور از ضلال مُبین اشاره به فرهنگ عصر جاهلیت است که باید آن را در کتب تاریخ مطالعه کرد.

2. اُمّی یعنی کسی که نه می تواند بخواند و نه بنویسد و این از باب غلبه این خصوصیت در آن دوران بوده است.

3. منت یعنی خوبی کردن، لطف کردن، إنعام(نعمت دادن) و إعطاء، نعمت با ارزش و بزرگ. صدقاتتان را با مَنّ و اذیت باطل نکنید(قرآن)؛ یعنی با گفتن اینکه: من به شما نعمت دادم، من به شما چیزی دادم.

واژه شناسی منت:

المیم و النون أصلان. أحدهما یدلُّ على قطع و انقطاع، و الآخر على اصطناع خیر(معجم مقائیس اللغة، ابن فارس ج‌5، ص: 267).

و المِنَّةُ: النّعمة الثّقیلة(مفردات ألفاظ القرآن، راغب، ص777)

 [منَّ] علیه: أی أنعم(شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، حمیری، ج-9، ص: 6197).