اعمال مشترک ماه شعبان؛ ماه پیامبر اکرم(ص)

زاد المعاد - مفتاح الجنان؛ ص: 44(علامه مجلسی:1110(

این ماه طبق روایات نقل شده ماه نبی اکرم صلّی الله علیه و آله و سلَّم است[وَ بِأَسَانِیدَ مُعْتَبَرَةٍ عَنْهُ عَلَیْهِ السَّلَامُ أَنَّ الرَّسُولَ الْأَکْرَمَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ قَالَ: إِنَّ شَعْبَانَ شَهْرِی وَ رَمَضَانَ شَهْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ... و نیز [وَ نُقِلَ عَنِ الرَّسُولِ الْأَکْرَمِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ أَنَّ شَهْرَ شَعْبَانَ شَهْرٌ شَرِیفٌ وَ هُوَ شَهْرِی...] و [وَ هَذَا شَهْرُ نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، شَعْبَانُ الَّذِی حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوَانِ...] و وجه تسمیه آن هم چنانکه در روایت آمده است تشعّب و تقسیم ارزاق مومنین در آن است[وَ إِنَّمَا سُمِّیَ شَعْبَانَ لِأَنَّهُ یَتَشَعَّبُ فِیهِ أَرْزَاقُ الْمُؤْمِنِینَ] و برای آن اعمالی ذکر شده است از جمله:

1. روزه؛ طبق نقلها دأب نبی اکرم(ص) روزه گرفتن در این ماه و وصل کردن آن به ماه مبارک رمضان بوده است.

2. استغفار و صدقه دادن؛ به طوری که امام صادق علیه السلام این دو را افضل اعمال ماه شعبان بیان می کنند[وَ بِسَنَدٍ مُعْتَبَرٍ أَنَّهُ سُئِلَ الْإِمَامُ الصَّادِقُ عَلَیْهِ السَّلَامُ عَنْ.... قُلْتُ: یَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَا هِیَ أَفْضَلُ الْأَعْمَالِ فِی هَذَا الشَّهْرِ؟ قَالَ: التَّصَدُّقُ وَ الِاسْتِغْفَارُ].

3. بسیار صلوات فرستادن بر پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت علیهم السلام [وَ فِی کِتَابِ حُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ، رُوِیَ عَنِ الْإِمَامِ الصَّادِقِ عَلَیْهِ السَّلَامُ أَنْ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ قَالَ: إِنَّ شَعْبَانَ شَهْرِی فَأَکْثِرُوا فِیهِ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَیَّ وَ عَلَى آلِ بَیْتِی...]

4. صلوات معروف شعبانیه هنگام ظهر و نیمه شب[وَ بِسَنَدٍ مُعْتَبَرٍ عَنِ الْإِمَامِ زَیْنِ الْعَابِدِینَ عَلَیْهِ السَّلَامُ أَنَّهُ کَانَ یَقْرَأُ فِی کُلِّ یَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ عِنْدَ الزَّوَالِ وَ فِی لَیْلَةِ مُنْتَصَفِهِ هَذِهِ الصَّلَوَاتِ: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَةِ...].

5. مناجات معروف شعبانیه [وَ رَوَى السَّیِّدُ ابْنُ طاوُسٍ (ره) بِسَنَدٍ مُعْتَبَرٍ عَنِ ابْنِ خَالَوَیْهِ أَنَّ هَذِهِ مُنَاجَاةُ الْإِمَامِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ فِی شَهْرِ شَعْبَانَ:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ...]

پی نوشت:

کیفیت 70 بار استغفار در هر روز ماه شعبان به دو صورت بیان شده است:

1. و رُوِیَ عَنِ الْإِمَامِ الصَّادِقِ عَلَیْهِ السَّلَامُ أَنَّ أَفْضَلَ الْأَدْعِیَةِ فِی شَهْرِ شَعْبَانَ هُوَ الِاسْتِغْفَارُ، وَ مَنِ اسْتَغْفَرَ فِی کُلِّ یَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ سَبْعِینَ مَرَّةً کَانَ کَمَنِ اسْتَغْفَرَ فِی الْأَشْهُرِ الْأُخْرَى سَبْعِینَ أَلْفَ مَرَّةً. فَسَأَلَ رَجُلٌ: کَیْفَ أَقُولُ؟ قَالَ: قُلْ: أسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ.

2. و بِسَنَدٍ مُعْتَبَرٍ عَنِ الْإِمَامِ الرِّضَا عَلَیْهِ السَّلَامُ أَنَّهُ مَنْ قَالَ فِی کُلِّ یَوْمٍ مِنْ شَعْبَانَ سَبْعِینَ مَرَّةً أسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ....