خطبه پیامبردر آخرین جمعه ماه شعبان و طلیعه ماه مبارک رمضان

در آخرین جمعه ماه شعبان پیامبر اسلام (ص) براى آماده ساختن یاران خود جهت استقبال از ماه مبارک رمضان خطبه ‏اى خواند و اهمیت این ماه را چنین گوشزد نمود:

اى مردم! ماه خدا با برکت، آمرزش و رحمت به سوى شما رو مى آورد.

این ماه برترین ماهها است.

روزهاى آن برتر از روزهاى دیگر، و شبهاى آن بهترین شبها است، لحظات و ساعات این ماه بهترین ساعات است.

ماهى است که به میهمانى خدا دعوت شده ‏اید و از کسانى که مورد اکرام خدا هستند مى ‏باشید.

نفسهاى شما همچون تسبیح، خوابتان چون عبادت، اعمالتان مقبول، و دعایتان مستجاب است.

بنا بر این با نیتهاى خالص و دلهاى پاک از خداوند بخواهید تا شما را در روزه داشتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد، چرا که بدبخت کسى است که از آمرزش الهى در این ماه بزرگ محروم گردد.

با گرسنگى و تشنگى خویش در این ماه به یاد گرسنگى و تشنگى رستاخیز باشید، بر فقراء و بینوایان بخشش کنید، پیران خویش را گرامى دارید، به خردسالان رحمت آورید، پیوند خویشاوندى را محکم سازید.

زبانهایتان را از گناه باز دارید، چشمان خویش را از آنچه نگاه‏ کردنش حلال نیست بپوشانید، گوشهاى خویش را از آنچه شنیدنش حرام است فرا گیرید بر یتیمان مردم شفقت و محبت کنید، تا با یتیمان شما چنین کنند و از گناهانتان به سمت خدا برگردید(توبه کنید) و در اوقات نماز دست به دعا بردارید که بهترین ساعات است؛ [چرا که] خداوند عز و وجل به نظر رحمت به بندگان نگاه می کند... و با طولانی کردن سجودتان از بار گناهانتان بکاهید ......"

متن عربی خطبه  پیامبردر آخرین جمعه ماه شعبان و طلیعه ماه مبارک رمضان

‍ حاکمان و مردم؛ حقوق بشر و شهروندی

حقوق بشر، نفس نفیس وجود امیرالمومنین علیه السلام است...

حضرت آیت الله وحید خراسانی:

شاهنشاهی ایران، تمام دارایی و ثروت جهان در دستش بود، اما وقت افطار به نان جو و نمک افطار می‌کرد (لعلّ بالحجاز او الیمامة من لا طمع له بالقرص...)

برای این که مبادا سفره یک نفر در حجاز و در یمامه از سفره‌ او  رنگین تر باشد!

او احیا کرد حقوق بشر را؛ دنیا در قبضه‌اش بود. سبط پیغمبر را طلب کرد، سه دینار به سبط اکبر پیغمبر خاتم "صلّی الله علیه و آله" داد. یک حبشی سیاه رنگ را هم از آن طرف صدا کرد، سه دینار هم به دست او داد...

حقوق بشر این است که خودش با خدمتگزارش آمد میان بازار، آن وقتی که شاهنشاهی ایران در قبضه‌ او بود، رفت کنار دکّان بزازی؛ یک پیراهن کرباس خرید به چهار درهم، یک پیراهن کرباس به دو درهم.

آن پیراهن چهار درهمی را داد به خدمتکارش؛ آن پیراهن دو درهمی را خودش پوشید. خدمتگزار گفت: تو امیرالمؤمنینی، آن پیراهن را تو بردار. فرمود: تو جوانی، عمری برای تو گذشته مراعات حال تو أولی است...

مجری، محیی حقوق بشر در دنیا آن رادمردی است که قدم می‌زد، نگاه کرد: دید یک پیرمرد، گدایی می‌کند، تا گدا را دید، فرمود:

مگر در مملکتی که من حاکم آن هستم، گدا باید وجود داشته باشد؟ دست اندرکارها معذرت خواستند. گفتند: یا امیرالمؤمنین! این گدا نصرانی است.

تا این کلمه را شنید برآشفت، فرمود: در مملکتی که من حاکم آن هستم، از این نصرانی در جوانی استفاده کردید، در پیری ولش کردید. همان جا قدم برنداشت تا اسم پیرمرد نصرانی را در دفتر بیت المال با اسم خود فرزندش نوشت...

حقوق بشر آنجاست که شنید خلخال از پای یک دختریهودیه کشیده شده، گفت: اگر کسی آرزوی مردن کند جا دارد. آرزوی مرگ می‌کند که چرا در زیر بیرق حکومت او خلخالی از پای یک دختر یهودیه کشیده شده...

افسوس که اوّل المظلومین شناخته نشد. قیامت انسانیت، وجود او است...

آن روزی که دنیا در قبضه‌ی قدرت او بود و ذخائر عالم، قافله‌های شتر در بیت المال او خالی می‌شد خودش آبکشی می‌کرد.

از راه آبکشی آنچه در می‌آورد قوتی برمی داشت، بعد مازاد را، یک قسمت را شب، یک قسمت را روز، یک قسمت را آشکار، یک قسمت را پنهان انفاق می‌کرد تا این آیه عملی بشود:

الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَموَالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلَانِیَةً

سطح زندگی حاکمان و پیشوایان عادل

نهج البلاغة؛ خطبه 210

و من کلام له علیه السلام بالبصرة‌

و قد دخل على العلاء بن زیاد الحارثی و هو من أصحابه یعوده فلما رأى سعة داره قال مَا کُنتَ تَصنَعُ بِسِعَةِ هَذِهِ الدَّارِ فِی الدُّنیَا أنتَ إِلَیهَا  فِی الْآخِرَةِ کُنتَ أَحوَجَ وَ بَلَى إِنْ شِئتَ بَلَغتَ بِهَا الْآخِرَةَ تَقْرِی فِیهَا الضَّیفَ وَ تَصِلُ فِیهَا الرَّحِمَ وَ تُطْلِعُ مِنهَا الْحُقُوقَ مَطَالِعَهَا فَإِذاً أَنتَ قَدْ بَلَغتَ بِهَا الْآخِرَةَ فَقَالَ لَهُ الْعلَاءُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَشْکُو إِلَیکَ أَخِی عَاصِمَ بنَ زِیَادٍ قَالَ وَ مَا لَهُ قَالَ لَبِسَ العَبَاءَةَ وَ تَخَلَّى مِنَ الدُّنیَا قَالَ عَلَیَّ بِهِ فَلَمَّا جَاءَ قَالَ یَا عُدَیَّ نَفْسِهِ لَقَدِ استَهَامَ بِکَ الخَبِیثُ أَ مَا رَحمتَ أَهلکَ وَ وَلَدَکَ أَ تَرَى اللَّهَ أَحَلَّ لَکَ الطَّیِّبَاتِ وَ هُوَ یَکرَهُ أَنْ تَأْخُذَهَا أَنتَ أَهوَنُ عَلَى اللَّهِ مِنْ ذَلِکَ قَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ هَذَا أَنتَ فِی خُشُونَةِ مَلْبسِکَ وَ جُشُوبَةِ مَأکَلِکَ قَالَ‌ وَیحَکَ إِنِّی لَسْتُ کَأَنتَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى فَرَضَ عَلَى أَئِمَّةِ الحَقِّ أَنْ یُقَدِّرُوا أَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النَّاسِ کَیْلَا یَتَبَیَّغَ بِالفَقِیرِ فَقْرُهُ‌.

امیر المومنین علیه السلام در جواب کسی که با استناد به ساده زیستی ایشان، دست از دنیا شسته بود فرمودند: وای بر تو!  من مثل تو نیستم چرا که خداوند تعالی بر پیشوایان عادل، واجب فرموده که خود را مثل مردم ضعیف قرار دهند تا فقر و تهیدستى، خون آنها را به جوش نیاورد و دچار اضطراب نشوند و در نتیجه موجب هلاکتشان نگردد.

پی نوشت:

سیاست پاک و تقوامدار(3)

رهبر معظم انقلاب:

فقط سیاستمدار بی تقوا می تواند به مردم دروغ بگوید و تهمت بزند.

وقتی بنابر رعایت تقوا و رعایت اخلاق باشد، دست و زبان بسته است. روش امیرالمؤمنین این است. تقوا که نبود می تواند همه چیز بگوید، خلاف واقع بگوید، تهمت بزند، دروغ به مردم بگوید، عهد را نقض کند و می‌تواند دلبستگی به دشمنانِ صراط مستقیم پیدا کند.

امیرالمؤمنین می فرماید: من سیاست را با تقوا انتخاب کردم، با تقوا اختیار کردم این است که در روش امیرالمؤمنین، مکاری و حیله‌‌‌‌‌گری و کارهای کثیف و این چیزها وجود ندارد؛ پاکیزه است.

رهبر معظم انقلاب؛ شرح خطبه ۲۰۰ نهج البلاغه

سیاست پاک و تقوامدار(2)

تقوا؛ مانع امیرالمومنین علیه السلام از مکر و فریب در سیاست

بحثی که در اطراف آن چند نکته‌‌‌‌‌‌ای عرض خواهم کرد، بحث سلوک سیاسی امیرالمؤمنین است.....در این سیاست‌‌‌‌‌ ورزی، امیرالمؤمنین یکی از خصوصیاتش این است: از مکر و فریب دور است. در یک جمله‌‌‌‌‌ای از حضرت نقل شده که: «لو لا التّقی لکنت ادهی العرب»؛ اگر تقوا دست و پای مرا نمی‌‌‌‌‌ بست، از همه‌‌‌‌‌ی آحاد و مکاران عرب، مکر و حیله را بهتر بلد بودم. یک جای دیگر در مقام مقایسه‌‌‌‌‌ی معاویه با خودش - چون معاویه به دَهاء و مکر در حکومت معروف بود - به حسب آنچه که نقل شده، فرمود: واللَّه ما معاویة بأدهی منّی»؛ معاویه از من زرنگتر نیست، منتها علی چه کند؟ وقتی بنای بر رعایت تقوا و رعایت اخلاق دارد، دست و زبانش بسته است. روش امیرالمؤمنین این است. تقوا که نبود، دست و زبان انسان باز است، میتواند همه چیز بگوید، خلاف واقع میتواند بگوید، تهمت میتواند بزند، دروغ به مردم میتواند بگوید، نقض تعهدات میتواند بکند، دلبستگی به دشمنانِ صراط مستقیم میتواند پیدا کند. وقتی تقوا نبود، اینجوری است.

امیرالمؤمنین میفرماید: من سیاست را با تقوا انتخاب کردم، با تقوا اختیار کردم این است که در روش امیرالمؤمنین، مکاری و حیله‌‌‌‌‌گری و کارهای کثیف و این چیزها وجود ندارد؛ پاکیزه است.

رهبر انقلاب؛ خطبه‌های نماز جمعه‌ی تهران۱۳۸۸/۰۶/۲۰

سیاست پاک و تقوامدار(۱)

نهج البلاغه، خطبه 200

و اَللَّهِ مَا مُعَاوِیَةُ بِأَدهَى مِنِّی وَ لَکِنَّهُ یَغْدِرُ وَ یَفْجُرُ وَ لَوْ لاَ کَرَاهِیَةُ اَلغَدْرِ لَکُنْتُ مِنْ أَدهَى اَلنَّاسِ وَ لَکِنْ کُلُّ غُدَرَةٍ فُجَرَةٌ وَ کُلُّ فُجَرَةٍ کُفَرَةٌ وَ لِکُلِّ غَادِرٍ لِوَاءٌ یُعرَفُ بِهِ یَومَ اَلْقِیَامَةِ وَ اَللَّهِ مَا أُستَغفَلُ بالمکیدة و لا اُستغمَز بالشدیدة.

به خدا قسم معاویه زیرک تر از من نیست، ولى او خیانت مى ‏ورزد و گناه مى ‏کند، و اگر غدر و مکر نکوهیده نبود من از زیرک‏ترین مردمان بودم، ولى هر نیرنگى معصیت است، و هر معصیتى نوعى کفر است، و هر نیرنگ بازى را در قیامت نشانه ‏اى است که به آن شناخته مى‏ شود. سوگند به خدا که من با مکر و حیله غافلگیر نمى‏ شوم، و با شدّت و سختى ناتوان نمى‏ گردم

دین حضرت محمد (ص) قبل از اسلام

نظریات متعددی در پاسخ به این پرسش وجود دارد(۱) که مهمترین آنها عبارتند از:

1. پیامبر اسلامی به هیچ شریعتی عمل نکرده و پیرو هیچ دینی نبوده است.

2.   ایشان پیرو دین مسیحیت بوده است.

3. ایشان پیرو دین حضرت ابراهیم (ع) بوده است.

4. پیروی دین خود (اسلام) بوده است

جمع بندی فرق بین رسول و نبیّ و امام

1. هر رسولی نبیّ است امّا هر نبیّ ای رسول نیست؛ در واقع نسبتشان از حیث مصداقی، «عامّ و خاصّ مطلق» می باشد.

2. نبیّ [ = پیامبر] در خواب فرشته را می بیند و صدا را می شنود اما در بیداری او را نمی بیند اگر چه صوت را می شنود یا بالعکس اما رسول صدا را می شنود و در خواب و بیداری جبرئیل را می بیند اما امام فقط صدا را می شنود و در خواب و بیداری فرشته را نمی بیند[یا اینکه به ایشان الهام می شود؛ پیامبر: وَ أَعْطَانِی الْوَحْیَ وَ أَعْطَاهُ الْإِلْهَامَ].

3. نبی در آن واحد در بیداری، شنیدن و دیدن برایش جمع نمی شود.

4. رسول حتما به سمت قومی مبعوث شده است و دارای رسالت است اما نبی لزوما چنین نیست.

5. ظاهرا پیامبران اولوالعزم که 5 نفر اند، از سوی خدا به طرف تمام مردم مبعوث شده اند و رسولان غیر اولوالعزم از ناحیه ایشان که امام هم هستند.

5. مقام امامت قطعا بالاتر از نبوت و رسالت است و طبق روایات، امامان معصوم از امیر المومنین تا صاحب الزمان از تمام انبیاء و مرسلین غیر از خاتم النبیین برتر و بالاترند.

6. اینکه امام بر خلاف نبی و رسول فرشته را نمی بیند یا بر او وحی به معنای خاصش نمی شود دلیل بر نقصان مرتبه نیست؛ چون بعد از آنکه دینِ کامل و نهایی توسط خاتم النبیین آورده شد دیگر لزومی به دیدن فرشته و دریافت وحی به معنای معروفش نیست.

7. این مطالب دریافتی از روایات بود که ممکن است در برخی موارد جای تکمیل شدن داشته باشد.

وحی و الهام؛ عطیه ای الهی

الأمالی (للشیخ الطوسی)، ص104(متوفای460)

161- 15- أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ، قَالَ: أَخبَرَنِی أَبُو الحَسَنِ أَحمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ‌ بْنِ الحَسَنِ، قَالَ: حَدَّثَنِی أَبِی، عَنْ سَعِیدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحمَنِ العَرزَمِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنِی الْمُعَلَّى بْنُ هِلَالٍ، عَنِ الکَلْبِیِّ، عَنْ أَبِی صَالِحٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ العَبَّاسِ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) یَقُولُ: أَعطَانِی اللَّهُ (تَبَارَکَ وَ تَعَالَى) خَمساً، وَ أَعطَى عَلِیّاً خَمساً: أَعطَانِی جَوَامِعَ الکَلِمِ، وَ أَعطَى عَلِیّاً جَوَامِعَ الْعِلْمِ، وَ جَعَلَنِیَ نَبِیّاً وَ جَعَلَهُ وَصِیّاً، وَ أَعطَانِی الکَوثَرَ، وَ أَعطَاهُ السَّلسَبِیلَ، وَ أَعطَانِی الوَحیَ، وَ أَعطَاهُ الْإِلهَامَ، وَ أَسرَى بِی إِلَیْهِ، وَ فَتَحَ لَهُ أَبوَابَ السَّمَاءِ وَ الْحُجُبِ حَتَّى نَظَرَ إِلَیَّ فَنَظَرْتُ إِلَیْهِ...

عبد الله بن عباس می گوید از پیامبر شنیدم که فرمودند: خداوند تبارک و تعالی به من پنج چیز داد و به علی پنج چیز؛ به من کلمات جامع(جوامع الکلم) داد و به علی علوم جامع(جوامع العلم) و خداوند مرا نبیّ قرار داد و علی را وصیّ و به من کوثر داد و به علی سَلسبیل و به من وحی عطا فرمود و به علی الهام و مرا شبانه به سمت خود سیر داد و برای علی درب های آسمان و حجابها را باز کرد و گشود تا اینکه به من نگاه کرد و من هم به او....

پی نوشت:

اولو العزم؛ پیامبرانی جهانی(2)

الفصول المهمة فی أصول الأئمة - تکملة الوسائل، ج‌1، ص428(حر عاملی:1104)

وَ فِی عُیُونِ الْأَخبَارِ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسحَاقَ الطَّالَقَانِیِّ، عَنْ أَحمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِیدٍ الهَمدَانِیِّ، عَنْ عَلِیِّ بْنِ الحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ فَضَّالٍ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ أَبِی الحَسَنِ الرِّضَا عَلَیْهِ السَّلَامُ قَالَ: إِنَّمَا سُمِّیَ أُولُو العَزْمِ [ اولی العزم]، لِأَنَّهُمْ کَانُوا أَصحَابَ الشَّرَائِعِ وَ العَزَائِمِ وَ ذَلِکَ أنَّ کُلَّ نَبِیٍّ کَانَ بَعدَ نُوحٍ عَلَیْهِ السَّلَامُ کَانَ عَلَى شَرِیعَتِهِ وَ مِنهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِکِتَابِهِ إِلَى زَمَنِ إِبرَاهِیمَ الخَلِیلِ وَ کُلُّ نَبِیٍّ مُرسَلٍ کَانَ فِی زَمَنِ إِبرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلَامُ وَ بَعدَهُ کَانَ عَلَى شَرِیعَتِهِ وَ مِنهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِکِتَابِهِ إِلَى زَمَانِ مُوسَى عَلَیْهِ السَّلَامُ وَ کُلُّ نَبِیٍّ کَانَ فِی زَمَنِ مُوسَى عَلَیْهِ السَّلَامُ وَ بَعدَهُ کَانَ عَلَى شَرِیعَةِ مُوسَى وَ مِنهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِکِتَابِهِ إِلَى أَیَّامِ عِیسَى عَلَیْهِ السَّلَامُ، وَ کُلُّ نَبِیٍّ کَانَ فِی زَمَانِ عِیسَى وَ بَعدَهُ کَانَ عَلَى شَرِیعَةِ عِیسَى وَ مِنهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِکِتَابِهِ إِلَى زَمَانِ نَبِیِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، فَهَؤُلَاءِ الخَمسَةُ، أُولُو العَزْمِ وَ هُمْ أَفضَلُ الْأَنْبِیَاءِ وَ الرُّسُلِ وَ شَرِیعَةُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لَا تُنسَخُ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ وَ لَا نَبِیَّ بَعدَهُ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ فَمَنِ ادَّعَى بَعدَهُ نَبِیّاً أَوْ أَتَى بَعدَهُ بِکِتَابٍ، فَدَمُهُ مُبَاحٌ لِکُلِّ مَنْ سَمِعَ مِنْهُ.

امام رضا علیه السلام: اولوالعزم از این جهت اولوالعزم نامیده شدند که صاحب شریعت و عزیمت بودند و این بدان خاطر است که تمام پیامبران بعد از نوح علیه السلام بر شریعت و منهاج و تابع کتاب او بودند تا زمان ابراهیم خلیل و هر نبی مرسلی در زمان ابراهیم و بعد از ایشان بر شریعت و منهاج و تابع کتاب وی بود تا زمان موسی و تمام انبیا در زمان موسی و بعد از او بر شریعت و منهاج و تابع کتاب وی بودند تا زمان عیسی و و انبیاء زمان عیسی و پس از او بر شریعت و منهاج و تابع کتاب وی بودند تا زمان محمد صلی الله علیه و آله. این پنج نفر، اولوالعزم اند و اینها افضل انبیاء و رُسُل اند. و شریعت محمد تا روز قیامت نسخ نمی شود و تا روز قیامت بعد از ایشان پیامبری نخواهد بود. پس هر کس بعد از او ادعای نبوت کرد یا کتابی آورد، خونش بر هر کسی که این ادعای او را بشنود مباح است.

پی نوشت:

محمد حسن حر عاملی: الأحادیث فی ذلک کثیرة: احادیث در این زمینه بسیار است.