مناظره امام رضا علیه السلام با جاثَلیق مسیحی
عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج1، ص158(شیخ صدوق:381)
... ثُمَّ قَالَ لَهُ یَا نَصرَانِیُّ وَ اللَّهِ إِنَّا لَنُؤْمِنُ بِعِیسَى الَّذِی آمَنَ بِمُحَمَّدٍ ص وَ مَا نَنْقِمُ عَلَى عِیسَاکُمْ شَیْئاً إِلَّا ضَعفَهُ وَ قِلَّةَ صِیَامِهِ وَ صَلَاتِهِ قَالَ الجَاثَلِیقُ أَفسَدتَ وَ اللَّهِ علمَک وَ ضَعَّفتَ أَمرَکَ وَ مَا کُنْتُ ظَنَنْتُ إِلَّا أَنَّکَ أَعلَمُ أَهْلِ الْإِسْلَامِ قَالَ الرِّضَا ع وَ کَیفَ ذَاکَ قَالَ الجَاثَلِیقُ مِنْ قَوْلِکَ أَنَّ عِیسَى کَانَ ضَعِیفاً قَلِیلَ الصِّیَامِ قَلِیلَ الصَّلَاةِ وَ مَا أَفطَرَ عِیسَى یَوْماً قَطُّ وَ لَا نَامَ بِلَیلٍ قَطُّ وَ مَا زَالَ صَائِمَ الدَّهْرِ وَ قَائِمَ اللَّیْلِ قَالَ الرِّضَا علیه السلام فَلِمَنْ کَانَ یَصُومُ وَ یُصَلِّی قَالَ فَخَرِسَ الجَاثَلِیقُ وَ انقَطَع.
... سپس امام رضا
علیه السلام فرمودند: ای نصرانی(مسیحی)! به خدا سوگند ما به عیسایی که به محمد
ایمان آورد، باور داریم و تنها ایرادی که بر عیسای شما می گیریم این است که او ضعیف
و کم روزه و نماز بود! جاثَلیق گفت: دانشت را خراب
کردی و کارت را ضعیف جلوه دادی و گمان میکردم که داناترین مسلمانان باشی! امام فرمودند:
چطور؟! گفت: به خاطر این حرفت که عیسی ضعیف و کم نماز و روزه بود! با اینکه عیسی هیچ
روزی بدون روزه نبود و هیچ شبی نخوابید و همیشه روزه بود و شب زنده دار. امام رضا علیه
السلام فرمودند: برای چه کسی نماز می خواند و روزه میگرفت؟!
پس آن مرد لال شد و بحث تمام شد!
● در واقع امام رضا علیه السلام با طرح این مساله، بر اعتقادات باطل طرف مقابل بر تثلیث و خدا بودن حضرت عیسی و حلول خدا در عیسی و مانند آن خط بطلان کشید و عبد بودن وی را اثبات کردند.