نماز؛ چشمه زلال و پاک کننده(2)
توصیه امیر المومنین به اصحابشان:
تَعَاهَدُوا أَمْرَ الصَّلَاةِ وَ حَافِظُوا عَلَیْهَا وَ اسْتَکْثِرُوا مِنْهَا وَ تَقَرَّبُوا بِهَا فَإِنَّهَا "کانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتاباً مَوْقُوتاً" أَ لَا تَسْمَعُونَ إِلَى جَوَابِ أَهْلِ النَّارِ حِینَ سُئِلُوا "ما سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ قالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ" وَ إِنَّهَا لَتَحُتُّ الذُّنُوبَ حَتَّ الْوَرَقِ وَ تُطْلِقُهَا إِطْلَاقَ الرِّبَقِ وَ شَبَّهَهَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه واله بِالْحَمَّةِ تَکُونُ عَلَى بَابِ الرَّجُلِ فَهُوَ یَغْتَسِلُ مِنْهَا فِی الْیَوْمِ وَ اللَّیْلَةِ خَمْسَ مَرَّاتٍ فَمَا عَسَى أَنْ یَبْقَى عَلَیْهِ مِنَ الدَّرَنِ ...
به امر نماز پایبند و متعهد باشید و از آن مراقبت کنید و بسیار نماز بخوانید و با آن به خدا نزدیک شوید؛ چرا که نماز بر مومنین، واجب و دارای وقت معین است، مگر به جواب اهل آتش گوش نداده اید که وقتی از آنها سوال می شود "چه چیزی شما را داخل جهنم کرد؟ می گویند: از نمازگزارها نبودیم". نماز گناهان را مانند برگ درخت می ریزد و مانند بازکردن طناب، انسان را [از قید گناه] باز و آزاد می کند و پیامبر(ص) آن را به چشمه آب گرمی تشبیه فرمودند که دم درب خانه انسان است و او شبانه روز پنج مرتبه خود را در آن بشوید و امید است که چرک و آلودگی ای در او باقی نماند...
نهج البلاغة، خطبه199(سید رضی)
● فخر الدین طریحی: الحَمَّة بالفتح و التشدید أیضا: العیون الحارة التی یَستشفى بها الأعِلّاء و المرضى: چشمه آب گرم درمانی(مجمع البحرین؛ ج6، ص: 50). الفاظ حمیم و حمام و یحموم و حامّه[= خاصّه یعنی نزدیکان] و حِمام از این خانواده اند. أعِلّاء: جمع علیل است مثل طبیب: اطباء
● صاحب بن عباد: التَّعَهُّدُ و التَّعَاهُد: الاحتفاظ بالشی‌ء. و قیل: التَّعاهُد یکون من اثنین(المحیط فی اللغة، ج1، ص: 111)؛ عهد یعنی آن چیزی که حفظ و مراعاتش لازم است؛ توصیه لازم الاجرا. تعهد و تعاهد یعنی متعهد شدن به چیزی؛ ملزم شدن به مراعات چیزی.
ابن فارس: الحاء و التاء أصلٌ واحد، و هو تساقُطُ الشى‌ء، کالورق و نحوِه و یُحمل علیه ما یقارِبُه. فالحتُّ حتُّ الوَرَقِ من الغصن(معجم مقائیس اللغة، ج2، ص: 28)؛ حتّ یعنی تکاندن، ریختن.
● ابن فارس: الراء و الباء و القاف أصلٌ واحد، و هو شى‌ء یدور بشى‌ء کالقِلادة فى العنق، ثم یتفرَّع. فالرِّبْقة: الخیط فى العنُق معجم مقائیس اللغة؛ ج2، ص: 481؛ رِبق و رِبقة به سکون باء جمعش رِبَق می باشد یعنی طناب(البته طنابی که گره دارد).
● الدَرَن: الوسخ یعنی چرک
