معناشناسی کبر(1)
الکافی (ط - الإسلامیة)، ج2، ص309(کلینی:329)
- عَلِیُّ بْنُ إِبرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ یُونُسَ عَنْ أَبَانٍ عَنْ حُکَیمٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ أَدنَى الْإِلحَادِ فَقَالَ إِنَّ الْکِبرَ أَدنَاهُ.
امام صادق علیه السلام: کمترین الحاد، کبر است.
- عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عُروَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُکَیرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعفَرٍ وَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالا لَا یَدْخُلُ الجَنَّةَ مَنْ فِی قَلْبِهِ مِثقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ کِبرٍ.
امام محمدباقر یا امام صادق علیهما السلام: کسی که به اندازه ذره ای در قلبش کبر داشته باشد وارد بهشت نمی شود.
ملاصالح مازندرانی: الحاد، انحراف از حق است و مراد از آن نفی خداوند[ = آتئیسم، خدا ناباوری] یا شریک قائل شدن برای او یا اعم از این دو است. کبر یعنی بزرگی و آن عبارت است از یک هیئت نفسانی که از خودبزرگی بینی انسان نسبت به دیگران ناشی می شود. نقطه مقابل کبر، تواضع است.
شرح الکافی، ج9، ص305(ملاصالح مازندرانی:1181):
و الالحادُ المیلُ عن الحق، و المرادُ به إمّا نفىُ الصانع أو اثباتُ الشریک له أو الاعمُّ منهما، و الکبرُ العظمةُ و هى هیئة نفسانیة تَنشأُ من تصور الانسان نفسَه أعظمَ من غیره و أعلى رتبة منه و هى رذیلة تحتَ الفجور مقابلَ التواضع.
