وحی و الهام؛ عطیه ای الهی

الأمالی (للشیخ الطوسی)، ص104(متوفای460)

161- 15- أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدٍ، قَالَ: أَخبَرَنِی أَبُو الحَسَنِ أَحمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ‌ بْنِ الحَسَنِ، قَالَ: حَدَّثَنِی أَبِی، عَنْ سَعِیدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُوسَى، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحمَنِ العَرزَمِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنِی الْمُعَلَّى بْنُ هِلَالٍ، عَنِ الکَلْبِیِّ، عَنْ أَبِی صَالِحٍ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ العَبَّاسِ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ) یَقُولُ: أَعطَانِی اللَّهُ (تَبَارَکَ وَ تَعَالَى) خَمساً، وَ أَعطَى عَلِیّاً خَمساً: أَعطَانِی جَوَامِعَ الکَلِمِ، وَ أَعطَى عَلِیّاً جَوَامِعَ الْعِلْمِ، وَ جَعَلَنِیَ نَبِیّاً وَ جَعَلَهُ وَصِیّاً، وَ أَعطَانِی الکَوثَرَ، وَ أَعطَاهُ السَّلسَبِیلَ، وَ أَعطَانِی الوَحیَ، وَ أَعطَاهُ الْإِلهَامَ، وَ أَسرَى بِی إِلَیْهِ، وَ فَتَحَ لَهُ أَبوَابَ السَّمَاءِ وَ الْحُجُبِ حَتَّى نَظَرَ إِلَیَّ فَنَظَرْتُ إِلَیْهِ...

عبد الله بن عباس می گوید از پیامبر شنیدم که فرمودند: خداوند تبارک و تعالی به من پنج چیز داد و به علی پنج چیز؛ به من کلمات جامع(جوامع الکلم) داد و به علی علوم جامع(جوامع العلم) و خداوند مرا نبیّ قرار داد و علی را وصیّ و به من کوثر داد و به علی سَلسبیل و به من وحی عطا فرمود و به علی الهام و مرا شبانه به سمت خود سیر داد و برای علی درب های آسمان و حجابها را باز کرد و گشود تا اینکه به من نگاه کرد و من هم به او....

پی نوشت:

1. سَلسبیل نام چشمه ای است در بهشت(سوره انسان: آیه18).

2. وحی به معنای خاصش با رحلت خاتم النبیین منقطع شد و پایان یافت و الهام به صورت قذف فی القلب(به دل انداختن) یا تحدیث و تکلم بدون رویت است.