دین آدامسی!
آیت الله جوادی آملی:
این بیان نورانی سیدالشهداء(س) برای همه ما آزمون است، فرمود اکثری مردم این طور هستند: «النَّاسَ عَبِیدُ الدُّنیَا وَ الدِّینُ لَعْقٌ»، چقدر این بیان شیرین است! «وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلَی أَلْسِنَتِهِمْ»! خیلی ها دینشان دین آدامسی است! قبلاً «مَصطکی» بود، الآن آدامس است؛ این آدامس مادامی که مختصر لذّت دارد، در فضای کام و دهان می گردد، وقتی به صورت یک پوست درآمده تُف می کنند و می اندازند دور. «النَّاسَ عَبِیدُ الدُّنیَا وَ الدِّینُ لَعْقٌ»، «لَعق» «ما تَلعَقُ به الالسنُ» است. «وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلَی أَلْسِنَتِهِمْ یَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَایِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّیَّانُون»[1]؛ اکثری و یا بسیاری از مردم اسلام آنها اسلام آدامسی است!
این است که استقرار در دین، و تثبیت در دین را تذکر دادند! هر وضویی که می گیریم مستحب است هنگام مسح پا بگوییم: «ثَبِّتْنِی عَلَی الصِّرَاط»، نه یعنی صراط مستقیم قیامت! آنجا وقتی انسان ثابت قدم است که اینجا در صراط مستقیم ثابت باشد. این دعا این نیست که ما اینجا هر کاری می‌کنیم بکنیم، بعد از صراط و پل صراط به آسانی بگذریم! یعنی اینجا در صراط مستقیم باشیم که آنجا رفتیم به سرعت عبور بکنیم.«وَ الدِّینُ لَعْقٌ عَلَی أَلْسِنَتِهِمْ یَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَایِشُهُمْ فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبلَاءِ قَلَّ الدَّیَّانُون»، این طبع دنیاست! انسان باید این را طوری مدیریت کند که نه خودش گرفتار این وضع بشود و نه گرفتار کسانی بشود که «یَحُوطُونَهُ مَا دَرَّتْ مَعَایِشُهُمْ»، البته یک عدّه وجود دارند که قابل توبه هستند؛ برای کسانی که قابل توبه بودند فرمود راه باز است، دیگر «ثقیف» است یا «هوازن» هست.
پی نوشت:
1. امام حسین علیه السلام: ... مردم برده دنیایند و دین لقلقه زبانشان است؛ تا وقتی زندگی به کامشان است دور دین را می گیرند و همین که با بلا و سختی امتحان شوند، دین داران کم می شوند!(تحف العقول، ص245).
