ذکر بعد از نماز شکسته مسافر

جواهر الکلام، ج14، ص361(محمد حسن نجفی، متوفای1266)

و یُستحب أن یقول عقیبَ کلِّ فریضة مقصورة ثلاثین مرة سبحان الله و الحمد لله و لا إله إلا الله و الله أکبر جبرانا للنقصان العارضِ للفریضة بلا خلاف أجِدُه، ل‍خبر سلیمانَ المروزی قال: «قال الفقیه العسکری (علیه السلام): یجب على المسافر أن یقول فی دُبُر کلِّ صلاة یَقصِرُ فیها: سبحان الله و الحمد الله و لا إله إلا الله و الله أکبر ثلاثین مرة لتمام الصلاة.

ترجمه: مستحب است مسافر بعد از هر نماز شکسته سی مرتبه تسبیحات اربعه(سبحان الله و الحمد الله و لا إله إلا الله و الله أکبر) را بگوید تا نقصان نمازش جبران شود به خاطر حدیثی از امام حسن عسکری علیه السلام که: بر هر مسافری واجب است بعد از هر نماز شکسته به منظور کامل کردن نمازش سی مرتبه تسبیحات اربعه را بگوید

روز جمعه و فضیلت برخی اعمال

مصباح المتهجد؛ ج‌1، ص: 285(شیخ طوسی؛ وفات460ق)

رُوِیَ عَنِ النَّبِیِّ ص أَنَّ الْخَیْرَ وَ الشَّرَّ یُضَاعَفَانِ یَوْمَ الْجُمُعَةِ‌: از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است که خیر و شر [ = خوب و بد] در روز جمعه مضاعف می شود. منظور ثواب کارهای خیر و شر است.

شیخ طوسی: از سنت های موکد در این روز، غسل است و وقت آن از بعد از طلوع فجر (اذان صبح) تا ظهر شرعی است و هر چه به ظهر شرعی نزدیکتر باشد بهتر است

موارد ولیمه؛ 5 مورد

روایت پنجم که مرحوم شیخ طوسی(رضوان الله علیه) نقل کرده است از وجود مبارک امام کاظم(سلام الله علیه) یا امام رضا(سلام الله علیه) «عَنْ أَبِی الْحَسَن (علیه السلام)»ـ چون قبلاً ملاحظه فرمودید که پنج امام از ائمه بزرگوار(علیهم السلام) به کنیه «ابی الحسن» مکنّی هستند ـ « أَنَّ رَسُولَ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) قَالَ: لَا وَلِیمَةَ إِلَّا فِی خَمْسٍ»، در پنج چیز عنوان ولیمه مطرح است:

 «فِی‏ عُرْس أَوْ خُرْسٍ أَوْ عِذَارٍ أَوْ وِکَارٍ أَوْ رِکَازٍ»، این اقسام پنجگانه را حدیث تفسیر میکند، فرمود: 

«فَالْعُرْسُ التَّزْوِیجُ»؛ در عروسی ولیمه مستحب است «وَ الْخُرْسُ النِّفَاسُ بِالْوَلَدِ»؛ وقتی کودک که به دنیا آمده، ولیمه مستحب است ـ این ولیمه غیر از عقیقه است که بعد خواهد آمد، شاید جزء همان عقیقه باشد ـ«وَ الْعِذَارُ الْخِتَانُ»؛ وقتی میخواهند ختنه کنند آن دعوت، ولیمه است «وَ الْوِکَارُ الرَّجُلُ یَشْتَرِی الدَّارَ»؛ خانه ای که خرید ولیمه مستحب است «وَ الرِّکَازُ الرَّجُلُ یَقْدَمُ مِنْ مَکَّة»؛ از مکه که می آید یا «یَقدِم بمکه»، این ولیمه دارد.

استحباب کشیدن دست به سر و صورت بعد از دعا

سیرۀ اهل بیت عصمت علیهم السلام به هنگام دعا چگونه بوده است؟

وقتی انسان دست به دعا برداشت، طبق روایات و سنت معصومین (علیهم‏ السلام) مستحب است آن را بر سر و صورت خود بکشد؛ برای اینکه لطف خدا به این دست پاسخ داده است.

کوتاه کردن نماز؛ فریاد کودک

مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول؛ ج‌21، ص: 84؛ علامه محمد باقر مجلسی(1110)

4- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِیرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ ص بِالنَّاسِ الظُّهْرَ فَخَفَّفَ فِی الرَّکْعَتَیْنِ الْأَخِیرَتَیْنِ فَلَمَّا انْصَرَفَ قَالَ لَهُ النَّاسُ هَلْ حَدَثَ فِی الصَّلَاةِ حَدَثٌ قَالَ وَ مَا ذَاکَ قَالُوا خَفَّفْتَ فِی الرَّکْعَتَیْنِ الْأَخِیرَتَیْنِ فَقَالَ لَهُمْ أَمَا سَمِعْتُمْ صُرَاخَ الصَّبِیِّ‌(الحدیث حسن)

سنت عید فطر

مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول؛ ج‌16، ص: 408

عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إطْعََمْ یَوْمَ الْفِطْرِ قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ إِلَى الْمُصَلَّى‌(الحدیث: حسن).

امام صادق علیه السلام: در روز فطر قبل از اینکه [ برای نماز] به مصلّی [= نمازگاه] بروی، بخور.

علامه مجلسی: استحباب این امر قبل از خروج از منزل، اجماعی است.

حدیث مُرسَل و مُسنَد

احادیث از حیث سند به دو قسم تقسیم میشوند:

۱) مرسل یعنی بی سند و ۲) مسند یعنی دارای سند...

برابری دیه [عضو و جراحت] زن و مرد تا ثلث؛ بطلان قیاس

مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول؛ ج‌24، ص: 61( علامه مجلسی:1110)

6 عَلِیُّ بْنُ إِبرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسمَاعِیلَ عَنِ الفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحمَنِ بْنِ الحَجَّاجِ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع مَا تَقُولُ فِی رَجُلٍ قَطَعَ إِصبَعاً مِنْ أَصَابِعِ المَرأَةِ کَمْ فِیهَا قَالَ عَشْرٌ مِنَ الْإِبِلِ قُلْتُ قَطَعَ اثنَیْنِ قَالَ عِشْرُونَ قُلْتُ قَطَعَ ثَلَاثاً قَالَ ثَلَاثُونَ قُلْتُ قَطَعَ أَرْبَعاً قَالَ عِشْرُونَ قُلْتُ سُبحَانَ اللَّهِ یَقْطَعُ ثَلَاثاً فَیَکُونُ عَلَیْهِ ثَلَاثُونَ وَ یَقطَعُ أَربَعاً فَیَکُونُ عَلَیْهِ عِشْرُونَ إِنَّ هَذَا کَانَ یَبْلُغُنَا وَ نَحْنُ بِالْعِرَاقِ فَنَبرَأُ مِمَّنْ قَالَهُ وَ نَقُولُ الَّذِی جَاءَ بِهِ شَیْطَانٌ فَقَالَ مَهْلًا یَا أَبَانُ... هَکَذَا حَکَمَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ المَرأَةَ تُقَابِلُ الرَّجُلَ إِلَى ثُلُثِ الدِّیَةِ فَإِذَا بَلَغَتِ الثُّلُثَ رَجَعَتْ إِلَى النِّصْفِ یَا أَبَانُ إِنَّکَ أَخَذْتَنِی بِالْقِیَاسِ وَ السُّنَّةُ إِذَا قِیسَتْ مُحِقَ‌ الدِّینُ‌.

الحدیث السادس: حسن کالصحیح. قوله علیه السلام:" مهلا" أی اُسکُت و انظر فی حتى أجیبک، و یدل على عدم حجیة القیاس بالطریق الأولى أیضا فلا تغفُل.

● أبان بن تغلِب میگوید: به امام صادق عرض کردم نظرتان در مورد مردی که یک انگشت از انگشتان زنی را قطع کرده است چیست؟ چقدر دیه دارد؟ فرمودند: ده شتر. گفتم: دو انگشت را قطع کرد چطور؟ فرمودند: بیست شتر. گفتم سه انگشت؟ فرمودند: سی شتر. گفتم: چهار انگشت؟ فرمودند بیست شتر. [ گفتم ] سبحان الله! سه انگشت را قطع میکند باید سی شتر دیه دهد و چهار انگشت را قطع میکند بیست شتر! ما در عراق بودیم و این مطلب به ما رسید و از گوینده اش تبری جستیم و میگفتیم: این حرف شیطان است. فرمودند: ای أبان آهسته! رسول خدا اینگونه حکم کردند، زن با مرد تا یک سوم دیه برابر است و وقتی که به یک سوم رسید دیه به نصف برمیگردد. ای ابان! تو برای من قیاس کردی، در حالی که اگر سنت قیاس شود دین نابود میشود و چیزی از آن باقی نمی ماند.

خرید و فروش چک و سفته

آیا خرید و فروش چک و سفته جایز است؟

پاسخ اجمالی

نظر اکثر مراجع تقلید در این‌ باره آن است که، اگر چک و سفته حقیقی بوده (صوری نباشد) و فروشنده، مبلغ چک یا سفته را از صادر کننده آن، طلبکار باشد، فروش آن (به بدهکار یا شخصی دیگر) به قیمت کمتر و به صورت نقد، اشکال ندارد.

اما برخی از فقها، هر چند فروش چک و سفته را توسط شخص طلبکار به بدهکار، جایز شمرده ولی فروش آن به شخص ثالث به قیمت کمتر را صحیح نمی‌دانند. و برخی نیز خرید و فروش آن، به هر دو شکل را حرام دانسته‌اند...

صفوان جمّال؛ کرایه دادن شترها به هارون عباسی(حرمت کمک به ظالم)

وسائل الشیعة؛ ج‌17، ص: 182

 مُحَمَّدُ بْنُ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ فِی کِتَابِ الرِّجَالِ عَنْ حَمْدَوَیْهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ الرَّازِیِّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ مِهْرَانَ الْجَمَّالِ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع فَقَالَ لِی یَا صَفْوَانُ کُلُّ شَیْ‌ءٍ مِنْکَ حَسَنٌ جَمِیلٌ مَا خَلَا شَیْئاً وَاحِداً- قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَیُّ شَیْ‌ءٍ قَالَ إِکْرَاؤُکَ جِمَالَکَ مِنْ هَذَا الرَّجُلِ یَعْنِی هَارُونَ- قُلْتُ وَ اللَّهِ مَا أَکْرَیْتُهُ أَشَراً وَ لَا بَطَراً...